NOS-NTR Nieuwsuur 2024-05-10
Video Item Preview
Share or Embed This Item
- Publication date
- 2024-05-10
- Language
- Dutch
Nieuwsuur (News Hour) is a Dutch current affairs television program produced for the NPO by the public broadcasters NOS and NTR. It is broadcast daily between 9.30 pm and 10.20 pm (9.30-10 pm at weekends) on NPO 2. Broadcast from 2024-05-10.
Transcription:
Het Russisch leger opent een nieuw front in Oekraine en zet de aanval in op de regio Charkiv.
Voor het eerst bevestigt de toezichtsraad van Instagram dat berichten over de oorlog in Gaza worden gecensureerd.
Gebruikers van het platform merkten dat al eerder.
En weer zitten er meer leerplichtige kinderen thuis, hoe kan dat?
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Goedenavond.
Maar we beginnen met het nieuws van vanavond namelijk dat Joost Klein niet mee mag doen...
met de generale repetitie voor de finale van het Eurovisie Songfestival.
Morgen is die finale, maar vanavond, op dit moment, is de generale repetitie.
Klein mag niet aan die repetities meedoen vanwege een onderzoek naar 'een incident'.
En dus gaan we eerst naar Malmö met het laatste nieuws hierover. Malou.
Ja, er is eigenlijk nog heel veel onduidelijk.
We weten dus dat Joost Klein op dit moment niet meedoet aan de juryshow.
Of dat betekent dat hij helemaal niet meer in actie komt, dat is de vraag.
Morgen tijdens de finale.
Naar correspondent Rolien Creton in Malmö.
Rolien, wat weet jij nu?
AVROTROS heeft zojuist een statement gegeven.
Zij zeggen:
het onderzoek loopt nog van de EBU.
In het overleg is besloten dat Joost Klein niet meedoet aan de show voor de vakjury...
die op dit moment bezig is.
Verder blijft de EBU onzichtbaar.
Die hebben alleen gezegd dat er een incident is geweest...
met Joost Klein dat het wordt onderzocht...
en zolang het onderzoek loopt zal Joost Klein niet optreden.
De Zweedse omroep SVT meldde dat er sprake is van...
een fysieke confrontatie tussen Joost Klein...
en een cameraman of -vrouw gebaseerd op anonieme bronnen.
En de Zweedse krant Aftenbladet heeft het over een zeer heftige confrontatie tussen Joost Klein...
en een vrouwelijke tv-medewerkster.
Maar dat zijn geruchten.
We weten niet of het klopt.
Er werd de hele middag al gesproken over wat er nu aan de hand was met Joost Klein.
En dat begon bij de repetities vanmiddag.
Europe, let's come together!
Gisteravond was het nog feest.
Joost Klein trad op in de halve finale.
*Europapa, Europapa*
En wist zich te kwalificeren voor de grote finale van morgen.
The Netherlands!
Bij de generale repetitie van de vlaggenparade verscheen hij vanmiddag nog gewoon op het podium.
Een half uur later was hij aan de beurt om zijn Europapa voor het laatst te oefenen.
Zijn keyboard werd het podium al opgereden, maar vervolgens even snel verwijderd.
En Klein verscheen dus niet.
Het volgende land, Israël, was aan de beurt.
Toevallig was er gisteravond tijdens een persconferentie een opvallend moment met de kandidaat van Israël.
Joost Klein zat vlak bij haar en met de Nederlandse vlag over zijn hoofd.
Daarna beantwoordde ze de vraag alsnog.
Over het incident van vandaag wordt volop gespeculeerd.
Maar de organisatie geeft tot nog toe geen commentaar.
Rolien, wat verwacht jij, wordt er meer duidelijk vanavond?
De show die op dit moment voor de vakjury bezig is dat is echt een belangrijk moment.
Wij weten dat Joost Klein een eerder optreden...
getoond zal worden van hem.
De vakjury zal punten geven aan een eerder optreden van gisteravond van Joost Klein.
Maar we weten nog steeds niet of hij mee zal doen aan de finale of niet.
Hoe reageert iedereen daar op het nieuws?
Er is heel veel verwarring.
Ik ben hier in het perscentrum met journalisten uit tientallen landen.
Niemand weet wat er precies is gebeurd.
Er zijn heel veel geruchten.
Het gaat nu allemaal al van Joost Klein.
Het gaat nu allemaal over Joost Klein.
Hij krijgt alle aandacht.
Niet op de manier waarop hij hoopte.
Maar dat houdt hier iedereen bezig.
(gefluit)
(Boeh-geroep)
Dat was dus in de zaal.
Het wachten is nu op de uitkomsten van het onderzoek van de EBU.
Wanneer die komen is onduidelijk.
Als er meer nieuws is, dan meld jij dat.
Gaan we naar Oekraïne want waar de Oekraïners al een tijdje bang voor waren, werd afgelopen nacht waarheid:
Het Russische leger begint een nieuw grondoffensief.
Geplaagd door een toenemend gebrek aan wapens en munitie wordt het aan het front in het oosten steeds lastiger en wordt er terrein verloren.
En dan is er nu dus een nieuw front bij.
Wat dit betekent bespreek ik zo met onze correspondent Gert-Jan Dennekamp in Kyiv.
Eerst naar het slagveld in Oekraïne.
Een barrage van raketten.
Vlak voor zonsopgang vanaf Rusland afgevoerd naar dit gebied waar Kharkiv ligt.
De tweede stad van Oekraïne.
Vlakbij de grens worden huizen geraakt en gaan ze in brand.
Bij de aanval komen twee mensen om en vallen vijf gewonden.
Overdag heerst de verslagenheid en worden bewoners geëvacueerd.
De regen van raketten blijkt het begin van een Russisch grondoffensief in het noorden.
De Russische grondtroepen trekken vandaag de grens over en veroveren een klein stuk grondgebied.
De opening van het nieuwe front volgt op een droneaanval...
op een Russische olieraffinaderij afgelopen nacht.
Opnieuw slagen saboteurs erin om diep in Rusland toe te slaan.
Ook aan het oostelijk front wordt onophoudelijk slag geleverd.
En wordt het geluid van de lente doorlopend doorbroken door dat van de oorlog.
Een camerateam volgde de strijd van deze Oekraïense artilleriebrigade de afgelopen dagen van nabij.
Er is een doorlopend gebrek aan wapens en munitie.
Er komt goed nieuws uit Washington vandaag.
Er is overeenstemming bereikt over de nieuwe wapenleveranties ter waarde van $ 400.000.000.
Ook kwam er steun uit Canada.
Verslaggever Gert-Jan Dennekamp in Kyiv.
Hoe verontrustend is dit voor Oekraïne?
Het gaat om een gebied dat al een keer is veroverd door Rusland.
En waar opnieuw strijd wordt geleverd nu.
Voor de inwoners van de regio is dat een enorm trauma...
dat ze herbeleven omdat ze bevrijd zijn in 2022...
en nu de troepen weer zien komen.
Dat is uniek.
Het is een gebied dat wel beschoten werd maar waar Rusland niet meer aanwezig was met tanks.
Nu wel.
Het is onduidelijk hoe de situatie nu precies is.
Het laatste luchtalarm in deze regio
ging in om 9.03 uur vanochtend en is tot op dit moment van kracht.
Wij zien op Telegram nog steeds berichten over inslagen in de stad Charkiv...
maar ook in de regio.
Hoeveel gebied Rusland nu heeft veroverd is onduidelijk.
Oekraïne zegt dat zij hebben teruggeslagen.
Maar Oekraïense media zeggen dat toch een aantal dorpen nu door Rusland bezet wordt gehouden.
Is ook de stad Charkiv in gevaar?
Oekraïense generaals zeggen dat dat op dit moment niet aan de orde is.
De stad wordt hevig beschoten de afgelopen periode al.
Steeds zwaardere bommen worden op de stad afgegooid.
Maar een verovering zien ze niet gewend.
Maar een verovering zien ze niet gebeuren.
Een expert zei me dat Rusland niet de nodige troepen heeft om de tweede stad van Oekraïne te veroveren.
De Russische president Poetin heeft zijn leger opdracht gegeven om een bufferzone in deze regio te creëren...
in Charkiv maar ook in de noordelijke regio's...
omdat Oekraïne vanuit die regio's aanvallen uitvoert op Rusland.
Misschien is dit een eerste test om te kijken of ze een bufferzone kunnen realiseren in deze regio.
Veel discussies over wapens voor Oekraïne de laatste tijd, vooral in Amerika.
Die zijn nu onderweg. Komen die nog op tijd?
Dat is zeer de vraag.
Oekraïense generaals hebben in de media wel aangegeven dat deze twee maanden, mei en juni, kritiek zijn voor Oekraïne.
Oekraïne kampt met die wapenproblemen munitieprobleem.
Het lijkt erop dat Rusland nu probeert te gebruiken dit moment om meer terrein te veroveren...
het front wezenlijk te veranderen.
Dat lukt op sommige plekken.
Oekraïne wacht op materieel en de wapens.
Het is de vraag of die op tijd komen.
Oekraïne verwachten dat ze de aanvallen kunnen weerstaan maar ik denk dat het front zal veranderen in de komende twee maanden.
Bedankt.
Straks: Influencers die pro-Palestijnse berichten sturen, verdenken Instagram van censuur.
Wij deden onderzoek. Dat ziet u zo, maar eerst nieuws uit Amsterdam.
De Studentenraad van de UvA eist het aftreden van het bestuur van de universiteit.
De raad noemt als reden het politiegeweld dat is ingezet om protesten te onderdrukken.
Afgelopen week zijn bij demonstraties 22 mensen aangehouden.
Acht blijven er nog vastzitten.
Free free Palestine! Free free Palestine!
Bij het stadhuis pro-Palestina-demonstranten.
Binnen een spoeddebat over de rellen van afgelopen week, met burgemeester Halsema.
Die trof een kritische raad tegenover zich.
Waarom zijn er geen waterkanonnen ingezet?
Had de inzet van waterkanonnen politiegeweld kunnen voorkomen?
Met bulldozers het kamp binnendringen is zo'n beetje het meest gevaarlijke wat je kan doen in zo'n situatie.
Waarom werd er met stokken geslagen op studenten die op de grond zaten?
En ook op tenten, terwijl onduidelijk was of daar mensen in zaten.
Er werd zwaar vuurwerk naar de politie gegooid.
Dat kwam tussen de politie terecht. Dat maakt het onveilig.
Ik ben ervan overtuigd dat het noodzakelijk was en onvermijdelijk..
en ik sta voor de operatie die daar is uitgevoerd.
Volgens de burgemeester wordt onderzoek gedaan naar het optreden van de politie bij de protesten.
Het UWV is getroffen door een datalek.
Zij melden dat iemand afgelopen zaterdag 150.000 cv's heeft ingezien en mogelijk gedownload.
Het gaat om de website werk.nl.
Dat is een website waar werkzoekenden hun cv op kunnen plaatsen.
In cv's staan veel persoonlijke gegevens.
Criminelen kunnen die bijvoorbeeld gebruiken voor phishing.
Er is in zulke grote aantallen naar cv's gekeken en ook mogelijk gedownload dat wij er in dit geval van uitgaan dat er onrechtmatig gebruik gaat worden gemaakt van deze gegevens.
Het UWV gaat aangifte doen en neemt contact op met de mensen van wie de gegevens zijn gelekt.
Ruim 100.000 mensen zijn inmiddels Rafah ontvlucht en naar andere delen van de Gazastrook getrokken.
Aan de rand van de stad zou hevig worden gevochten tussen het Israëlische leger en Hamas.
En veel mensen in de stad wachten niet tot de gevechten dichterbij zullen komen.
In Rafah zitten nog steeds ruim een miljoen mensen, voor het merendeel vluchtelingen.
En voor hen wordt de situatie met de dag nijpender.
Ook omdat het Israëlisch leger begin deze week de grensovergang tussen Rafah en Egypte veroverde en afsloot.
Daardoor dreigen voedsel en brandstof in het zuiden van Gaza op te raken.
Ook het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties luidt de noodklok.
Als er geen nieuwe hulp wordt toegelaten zegt de VN dit weekend geen eten meer te hebben voor het zuiden van Gaza.
De oorlog tussen Israël en Hamas, die woedt in het Midden-Oosten maar klinkt ook door op onze universiteiten en op sociale media, zoals Instagram en Facebook.
Daar wemelt het van de berichten over de oorlog maar hoe die bedrijven bepalen wat wij zien op onze tijdlijn, daar is kritiek op.
Influencers die berichten sturen over Gaza, verdenken Meta, het moederbedrijf van Instagram van shadowbanning, een vorm van censuur.
Daar zijn wij onderzoek naar gaan doen.
Bij mij collega Roel van Niekerk.
Hij heeft het onderzoek gedaan.
Roel, eerst even, wat is shadowbanning?
Daar bestaat helaas niet een mooi Nederlands woord voor.
Maar dat betekent dat social media bedrijven dingen die je plaatst minder zichtbaar maken of verwijderen...
zonder dat je dat als gebruiker doorhebt of dat je daar een bericht over krijgt.
Dat speelt online al langer, ook bij andere platforms ook uit de conservatieve hoek.
Maar sinds de oorlog tussen Israël en Hamas is dat iets waar vooral mensen die veel over Gaza posten veel over klagen.
Wat heb je onderzocht?
Wij hebben tientallen van die mensen gesproken.
En wij hebben gesproken met de toezichtsraad van Meta.
Ook wel het hooggerechtshof van Meta.
Zij zeggen dat shadowbannen bestaat.
En dat terwijl Meta dat al jaren ontkent.
Laten we kijken naar jullie zoektocht.
Beauty-ondernemer Delia Erdogan post op Instagram over huidverzorging voor haar 175.000 volgers.
Maar sinds het begin van de oorlog tussen Hamas en Israël deelt Delia ook posts over Gaza.
En ze merkt dat die berichten minder bekeken worden.
Hier een story van mijn kindje die rustig met ons aan het ontbijten is.
En dan zie je dat de views eigenlijk normaal, 41.000 zijn.
Meestal tussen de 41.000 en 45.000 views genereer ik.
En dan gaan we bijvoorbeeld even naar 16 waar ik dus toevallig iets over Gaza deel, inzameling.
En dan gaan we naar de views kijken. En dan zitten we gewoon op 28.000.
Wat nog geen EEN dag verschil is.
Dat kan heel veel verschillende redenen hebben.
Dat kan ook zijn omdat die content gewoon minder populair is.
Zegt Natali Helberger, hoogleraar recht en digitale technologie.
Hij slaat niet goed aan bij kijkers.
Maar Delia denkt dat er iets anders aan de hand is.
En ze staat niet alleen.
Nieuwsuur sprak met tientallen Nederlandse instagrammers die zeggen: Mijn berichten over Gaza worden minder bekeken dan normaal.
Of: Mijn account wordt verwijderd, zonder dat Instagram mij uitlegt waarom.
Ik ben zeker niet de enige die hier last van heeft.
We hebben veel gesprekken met collega's in hetzelfde werkveld als het gaat om influencer, marketing.
De theorieën die wij bespreken is eigenlijk EEN woord: shadowbanning.
We denken gewoon dat we geshadowband worden.
Delia krijgt dus de indruk dat ze te maken heeft met shadowbannen.
Dat betekent dat platforms bijvoorbeeld berichten verwijderen of minder zichtbaar maken voor anderen, zonder de plaatser van dat bericht op de hoogte te stellen.
Maar Meta ontkent al jaren dat dit shadowbannen überhaupt bestaat.
Maar de toezichtsraad van Meta denkt daar anders over.
Nighat Dad werkt voor de toezichtsraad van Meta.
Ook wel 'het hooggerechtshof van Meta' genoemd.
De raad geeft advies en mag moderatiebesluiten terugdraaien.
De raad erkent het bestaat van shadowbannen.
Het is natuurlijk bizar dat dan de ene na de andere story binnen diezelfde 24 uur de helft minder views heeft.
Ja, vertel mij hoe dat kan.
En dat is een van de grote zorgen van shadowbans.
Je ziet alleen dat opeens die zichtbaarheid van jouw account of jouw post omlaaggaat en je weet niet waarom.
We weten gewoon ook niet genoeg over die beslissing achter die algoritmes.
Toen dat shadowbanning aan het begin van de oorlog al ter sprake kwam zei Instagram: Sorry, was een foutje.
Ik vind het niet geloofwaardig, dus Ook omdat het geen incidentele berichten zijn.
Maar omdat het zo moeilijk te bewijzen is staat het woord van de gebruiker tegenover het platform.
Maar de klachten van gebruikers gaan niet alleen over dat shadowbannen.
Er is meer aan de hand, zeggen zij.
Aan 'prijs de Heer' werd dus automatisch 'Palestijnse terroristen vechten voor hun vrijheid' toegevoegd.
Dat was een foutje van de automatische vertaling zegt Instagram, dat daarna excuses aanbood.
Maar het staat niet op zichzelf.
Palestijnse journalisten, zoals hier op de bezette Westelijke Jordaanoever hebben hier al jaren last van.
We zochten een van hen op in Nablus.
Jalaa Abuarab is hoofdredacteur van Dooz, een lokaal nieuwsmedium.
En natuurlijk over de oorlog.
Maar dat soort nieuws post Dooz al tijden niet meer op Instagram uit angst voor de moderatie van Meta.
Dus houdt ze het op Instagram bij cultuurnieuwtjes en evenementen.
Oorlogsnieuws probeert ze nu nog wel op Facebook te delen.
Ook van Meta natuurlijk. Maar dat kan alleen met stevige zelfcensuur.
En ook het woord Hamas moet Dooz vermijden.
Dat staat op Meta's lijst van gevaarlijke organisaties.
Die is bedoeld om te voorkomen dat mensen terrorisme verheerlijken.
En dat dwingt journalisten als Jalaa tot omwegen.
We vroegen Meta meermaals om een reactie, maar die kregen we niet.
Gebrek aan transparantie, gebrek aan inzichten in hoeverre die algoritmes ook politiek gekleurd zijn.
En dit soort, ja, gebrek aan vertrouwen is heel schadelijk voor een gezond democratisch debat.
Niet alleen influencers maar ook journalistiek heeft dat gevolgen.
Meta ontkent en de toezichthouder zegt dat het wel gebeurt.
Wat weten we nu?
Het lijkt er dus wel op dat het bestaat, shadowbanning.
Dat zeggen zij mensen hebben er last van.
Voor veel mensen zijn Facebook en Instagram belangrijke bronnen van nieuws.
Het maakt uit wat we daar zien.
Het blijft alleen ondoorzichtig waarom we zien wat er nu.
En jullie hebben dat zelf ook getest?
Ja. Wij hebben twee Instagram accounts gemaakt.
Op eentje alleen maar onschuldige foto's gepost.
Met bloemetjes en landschappen.
En op de andere oorlogsfoto's.
Bijvoorbeeld van soldaten of tanks.
Maar wel foto's die binnen de richtlijnen vallen van Meta.
Die zouden moeten mogen.
Dat hebben we ruim drie weken gedaan.
Daarna bleek kort samen gevat dat de onschuldige foto's...
veel zichtbaarder waren dan de oorlogsfoto's.
Dus daar gebeurt iets.
Die bedrijven worden aangespoord om verantwoordelijkheid te nemen.
Door de politiek.
Kan het niet zo zijn dat berichten over oorlog minder worden gepromoot uit angst voor het verheerlijken van geweld of terrorisme?
Ja, zeker.
Daar zit een enorm dilemma voor techbedrijven.
En ook een enorme uitdaging.
Om de schaal neer te zetten:
de afgelopen maanden nam Instagram meer dan 100.000 moderatiebesluiten per dag.
Een enorme uitdaging.
Veel van die besluiten gaan geautomatiseerd.
Bij deze test kan het zo zijn dat er bij de algoritmes iets zit ingebakken dat er foto's worden herkend als oorlogsfoto's...
en daarom minder zichtbaar worden gemaakt.
Maar waarom is onduidelijk.
Misschien om commerciële redenen of om het gezellig te houden...
of omdat adverteerders dat willen.
Deskundigen zeggen ook dat ze het niet weten.
De toezichthouder zegt dus dat het gebeurt maar kunnen ze ook iets doen?
Die toezichthouder kan alleen hele specifieke gevallen behandelen.
En mag dan wel dwingen om een moderatiebesluit terug te draaien.
Maar die heeft geen totaal inzicht in hoe het werkt.
Wie dan wel?
Daar komen we uit bij de Europese Unie.
Sinds kort is er een nieuwe wet, de DSA die dwingt de grote techbedrijven tot meer transparantie.
Het probleem is er lopen ook een aantal onderzoeken..
Ook naar TikTok.
Vorige week is er nieuw onderzoek gestart naar Meta.
De commissie zegt:
we willen dat dit soort grote techbedrijven meer transparantie geven over hoe de algoritmes werken.
Dat is belangrijk.
Er staan flinke boetes op als je dat niet doet.
In potentie 6% van de jaarlijkse omzet.
Bij Meta gaat dat dan om miljarden.
Jij noemde al TikTok.
Dit hebben jullie uitgezocht, hoe dat gaat met Instagram.
Morgen meer over jullie onderzoek, maar dan met de focus op TikTok?
Klopt. Ook op TikTok speelt er van alles over de oorlog.
Het bedrijf zou pro Palestijns zijn en te weinig doen tegen antisemitisme.
Wij hebben die beschuldigingen ook voorgelegd aan de woordvoerder van TikTok in Nederland.
Dank je wel.
De video kan je nu al kijken op onze website, of op NPO START.
En morgen ook hier op tv, over TikTok.
Duizenden leerplichtige kinderen gaan tijdelijk niet naar school.
Sommigen zijn ziekgemeld, anderen hebben een vrijstelling gekregen bijvoorbeeld vanwege de levensovertuiging van hun ouders.
De aantallen kinderen die zo buiten het zicht raken stijgt verontrustend hard.
En de aantallen lijken niet compleet, want niet alle kinderen die thuiszitten worden door leerplichtambtenaren geregistreerd...
zoals kinderen waar geen passend onderwijs voor te vinden is.
Straks praat ik met de voorzitter van de Vereniging van leerplichtambtenaren maar eerst de praktijk.
Jullie hebben heel veel geleerd over het hoe-woord.
Dus: hoe ziet iemand eruit?
Door het lerarentekort en de groeiende stroom vluchtelingen moesten veel internationale schakelklassen vorig jaar met wachtlijsten werken.
Duizenden kinderen konden daardoor geen plek vinden.
Ik vind het hartstikke zielig.
De leerlingen die wij hebben willen zo vreselijk graag.
Die zijn zo gedreven. Die willen zo graag werken aan hun toekomst.
En die willen integreren.
Het zijn onder andere deze kinderen die deel uitmaken van het toegenomen aantal schooluitvallers dat vandaag naar buiten is gekomen.
De lamp. Deze.
Volgens het ministerie van Onderwijs zijn vorig jaar ruim 17.000 kinderen
een deel van het jaar niet op school verschenen.
Een jaar eerder waren dat er nog ruim 13.000.
Onder de 17.000 kinderen die vorig jaar niet stonden ingeschreven waren veel kinderen die in een azc zaten of de oorlog in Oekraïne zijn ontvlucht.
Daar bovenop komen zo'n 10.000 kinderen die een vrijstelling hebben van de leerplicht.
Die vrijstelling kun je krijgen vanwege ernstige lichamelijke ziekte
psychische klachten of vanwege de levensovertuiging van de ouders.
Maar niet alle schooluitvallers vallen onder die cijfers.
Zoals de kinderen van Paulien, die alle drie uitzonderlijk hoogbegaafd zijn.
Dan gaan we hier naar het water, dat vind ik ook prima, bij de sloot.
Bij de oudste, die nu 15 is, kwam dat al vroeg tot uiting.
Ik geloof dat het in groep 4 was.
Toen was hij heel erg geïnteresseerd in quantumfysica.
En daar was hij zo in verdiept.
Maar dat krijg je op de middelbare school en niet op de basisschool.
En in plaats van te zeggen van 'goh wat interessant en laten we kijken hoe we je tegemoet kunnen komen' werd er vooral gehamerd op:
'Maak jij nou maar vijf bladzijdes klokkijken.
Want dat moet je eerst afhebben voordat je naar de plusklas mag.'
Ook twee andere kinderen van Paulien kunnen niet goed aarden op school en vallen uit.
Alle drie mijn kinderen hebben een bepaalde hulpvraag gehad nadat het trauma was gecreëerd door niet passend onderwijs.
Van angststoornissen, paniekaanvallen tot suicide-gedachten.
Dan is het heel belangrijk dat er eerst aandacht is om te zijn en dat kwijt te raken voordat je weer in ontwikkeling kan komen.
In principe moet schoolverzuim worden gemeld bij een leerplichtambtenaar.
Maar er is ook een categorie die niet hoeft te worden gemeld.
Het gaat bijvoorbeeld om kinderen waar geen passend onderwijs voor te vinden is.
Maar om hoeveel kinderen het precies gaat, is onduidelijk.
Er is geen zicht op deze groep.
Je zou toch zeggen, in een land als Nederland is er toch wel ergens een plek waar zij ook terecht moeten kunnen?
Ik denk dat het huidige systeem niet passend is.
Niet alleen voor mijn kinderen, maar voor heel veel kinderen.
En vandaar dat die stempeltjes Mijns inziens doen die er niet volledig toe.
Het is echt het totaalplaatje waar het misgaat.
We hebben 32 kinderen in een klas.
Ik ben zelf ook docente en met 32 kinderen voor de klas kun je nooit aandacht hebben voor de essentie van ieder kind.
En daar zit denk ik het grootste pijnpunt.
Als jij niet gezien wordt in de kern in wie jij bent en wat jij nodig hebt, wat is dan passend onderwijs?
Corien van Starkenburg voorzitter van de Vereniging voor Leerplichtambtenaren, welkom.
Klopt.
Het zijn allemaal verschillende groepen maar in totaliteit kunnen we zeggen dat er weer meer kinderen thuiszitten...
die eigenlijk op school zouden moeten zitten.
Dat is heel zorgelijk.
Ja.
Kinderen hebben recht op onderwijs in ontwikkeling.
Dat wordt niet verzilverd.
En er zijn veel ouders en kinderen die 's ochtends niet zorgeloos naar school te lopen maar die thuiszitten.
En ook pubers.
Daar maken wij ons absoluut zorgen over.
Het stijgt elk jaar weer.
We weten niet of deze zorgelijke cijfers of dat als we allemaal is.
Of dat alles is.
Er zijn verzuimers.
Kinderen die niet zijn ingeschreven en die geen onderwijs volgen.
Maar er is ook een groep kinderen die wel eens ingeschreven op een school maar die niet gaan, zonder geldige reden.
Dat zijn er 3800.
In Nederland tellen we alleen de kinderen die zonder geldige reden niet naar school gaan.
Ongeoorloofd verzuim is dat.
Maar er is ook een hele grote groep kinderen die bijvoorbeeld ziek gemeld zijn op school.
Dat kan een legitieme reden zijn.
Die gaan ook niet naar school.
Die tellen we niet.
Dat is verkeerd.
We weten niet precies hoeveel kinderen tot die groep wonen.
We weten niet precies hoeveel kinderen tot die groep behoren.
Wel ongeveer?
Ja. Mijn organisatie heeft er recent onderzoek naar gedaan.
En met gemeenten gesproken.
Het aantal kinderen is acht keer zo groot dan die ruim 3000 die thuiszitten met een ongeldige reden.
Dus heel veel kinderen.
Wij zijn erg geschrokken.
Dat betekent dat het systeem de cijfers die we eerder noemden...
dat is wat de minister naar buiten brengt.
Dit blijkt ook aan de gang te zijn.
Ouders melden hun kinderen ziek.
Daar is geen zicht meer op?
Net zag je treffend wat een voorbeeld kan zijn.
Dat zijn ook kinderen die last hebben van mentale problematiek.
Dat is erg toegenomen sinds corona.
De wachtlijsten zijn lang.
Je wacht op hulp en dan zit je thuis.
Dat is niet verwijtbaar.
Het is een legitieme reden om thuis te zitten.
Weten niet hoe groot de groep is.
Mentale problemen.
Hoogbegaafde kinderen die niet kunnen functioneren waar geen passend onderwijs voor is.
Maanden thuiszitten?
Langer dan drie maanden, ja.
Uw organisatie heeft allemaal leerplichtambtenaren.
Stuurt daar een leerplichtambtenaar op af?
Ze worden niet gemeld.
De leerplichtambtenaar krijgt geen melding.
Alleen als een leerling verwijtbaar ongeoorloofd thuiszit.
We kunnen daar niks mee.
Er is een leerplicht in Nederland.
Hebben we die dan nog wel?
Wij zeggen ook we moeten als maatschappij kijken naar de leerplichtwet.
Die stamt uit 1901.
Hij is later nog aangepast.
Maar als je kijkt naar de groep kinderen die er is en de problematiek en de ouders nu...
die anders kijken naar onderwijs dan 50 jaar geleden.
De wet voldoet niet meer.
Er zijn ook vrijstellingen in de wet opgenomen.
Als je psychisch of lichamelijk beperkt bent hoef je niet naar school.
Misschien krijgt een vrijstelling omdat je hoogbegaafd bent.
Dat is gek.
Daar is de vrijstelling in origine niet voor bedoeld.
Er zijn heel veel zaken binnen de leerplichtwet waar we mee aan de slag moeten...
om het beter te maken voor onze jongeren.
Die mensen die nu hun kinderen ziek melden om wat voor reden dan ook daar moet u zicht op krijgen.
Ja. Hoe eerder je verzuim gemeld krijgt des te minder complexe problematiek krijg je.
Sommige jongeren raken in het criminele circuit.
En dan zie je dat er al bij de kleuter sprake was van frequent verzuim.
Je wil er eerder bij zijn.
Op dit moment wordt er geformeerd.
Een nieuw kabinet in de maak.
Als u een boodschap mag meegeven?
Kijkt kritisch naar de leerplichtwet.
Blijf er niet pleisters opplakken.
Ga er goed over praten.
Misschien moeten we wel naar leerrecht.
Nu valt het bij ouders.
We moeten kijken naar het systeem.
Wat moeten we aanpassen zodat alle kinderen wel naar school toe kunnen?
Hartelijk dank.
Nieuws uit Malmo?
Nee, nog niet.
FC Groningen keert na een jaar afwezigheid terug in de Eredivisie.
Op de allerlaatste speeldag in de Eerste Divisie moesten de Groningers thuis winnen van Roda JC om direct te promoveren en dat lukte. Het werd 2-0.
Meer hierover in het Late Journaal.
En uiteraard ook een update uit Zweden.
Het weer.
Vannacht helder in het zuiden, bewolking en mist in het noorden.
Weinig wind en 8 tot 10 graden.
Morgen vroeg in het noorden bewolkt of mistig.
Daarna overal zonnig met stapelwolken bij 19 tot 23 graden.
Op de Waddeneilanden is het wat frisser.
Meer nieuws in het Late NOS Journaal, met sport rond 23.25 uur op NPO 1.
Wij zijn er morgen weer. 21.30 uur, NPO 2.
Fijne avond.
Transcription:
Het Russisch leger opent een nieuw front in Oekraine en zet de aanval in op de regio Charkiv.
Voor het eerst bevestigt de toezichtsraad van Instagram dat berichten over de oorlog in Gaza worden gecensureerd.
Gebruikers van het platform merkten dat al eerder.
En weer zitten er meer leerplichtige kinderen thuis, hoe kan dat?
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Goedenavond.
Maar we beginnen met het nieuws van vanavond namelijk dat Joost Klein niet mee mag doen...
met de generale repetitie voor de finale van het Eurovisie Songfestival.
Morgen is die finale, maar vanavond, op dit moment, is de generale repetitie.
Klein mag niet aan die repetities meedoen vanwege een onderzoek naar 'een incident'.
En dus gaan we eerst naar Malmö met het laatste nieuws hierover. Malou.
Ja, er is eigenlijk nog heel veel onduidelijk.
We weten dus dat Joost Klein op dit moment niet meedoet aan de juryshow.
Of dat betekent dat hij helemaal niet meer in actie komt, dat is de vraag.
Morgen tijdens de finale.
Naar correspondent Rolien Creton in Malmö.
Rolien, wat weet jij nu?
AVROTROS heeft zojuist een statement gegeven.
Zij zeggen:
het onderzoek loopt nog van de EBU.
In het overleg is besloten dat Joost Klein niet meedoet aan de show voor de vakjury...
die op dit moment bezig is.
Verder blijft de EBU onzichtbaar.
Die hebben alleen gezegd dat er een incident is geweest...
met Joost Klein dat het wordt onderzocht...
en zolang het onderzoek loopt zal Joost Klein niet optreden.
De Zweedse omroep SVT meldde dat er sprake is van...
een fysieke confrontatie tussen Joost Klein...
en een cameraman of -vrouw gebaseerd op anonieme bronnen.
En de Zweedse krant Aftenbladet heeft het over een zeer heftige confrontatie tussen Joost Klein...
en een vrouwelijke tv-medewerkster.
Maar dat zijn geruchten.
We weten niet of het klopt.
Er werd de hele middag al gesproken over wat er nu aan de hand was met Joost Klein.
En dat begon bij de repetities vanmiddag.
Europe, let's come together!
Gisteravond was het nog feest.
Joost Klein trad op in de halve finale.
*Europapa, Europapa*
En wist zich te kwalificeren voor de grote finale van morgen.
The Netherlands!
Bij de generale repetitie van de vlaggenparade verscheen hij vanmiddag nog gewoon op het podium.
Een half uur later was hij aan de beurt om zijn Europapa voor het laatst te oefenen.
Zijn keyboard werd het podium al opgereden, maar vervolgens even snel verwijderd.
En Klein verscheen dus niet.
Het volgende land, Israël, was aan de beurt.
Toevallig was er gisteravond tijdens een persconferentie een opvallend moment met de kandidaat van Israël.
Joost Klein zat vlak bij haar en met de Nederlandse vlag over zijn hoofd.
Daarna beantwoordde ze de vraag alsnog.
Over het incident van vandaag wordt volop gespeculeerd.
Maar de organisatie geeft tot nog toe geen commentaar.
Rolien, wat verwacht jij, wordt er meer duidelijk vanavond?
De show die op dit moment voor de vakjury bezig is dat is echt een belangrijk moment.
Wij weten dat Joost Klein een eerder optreden...
getoond zal worden van hem.
De vakjury zal punten geven aan een eerder optreden van gisteravond van Joost Klein.
Maar we weten nog steeds niet of hij mee zal doen aan de finale of niet.
Hoe reageert iedereen daar op het nieuws?
Er is heel veel verwarring.
Ik ben hier in het perscentrum met journalisten uit tientallen landen.
Niemand weet wat er precies is gebeurd.
Er zijn heel veel geruchten.
Het gaat nu allemaal al van Joost Klein.
Het gaat nu allemaal over Joost Klein.
Hij krijgt alle aandacht.
Niet op de manier waarop hij hoopte.
Maar dat houdt hier iedereen bezig.
(gefluit)
(Boeh-geroep)
Dat was dus in de zaal.
Het wachten is nu op de uitkomsten van het onderzoek van de EBU.
Wanneer die komen is onduidelijk.
Als er meer nieuws is, dan meld jij dat.
Gaan we naar Oekraïne want waar de Oekraïners al een tijdje bang voor waren, werd afgelopen nacht waarheid:
Het Russische leger begint een nieuw grondoffensief.
Geplaagd door een toenemend gebrek aan wapens en munitie wordt het aan het front in het oosten steeds lastiger en wordt er terrein verloren.
En dan is er nu dus een nieuw front bij.
Wat dit betekent bespreek ik zo met onze correspondent Gert-Jan Dennekamp in Kyiv.
Eerst naar het slagveld in Oekraïne.
Een barrage van raketten.
Vlak voor zonsopgang vanaf Rusland afgevoerd naar dit gebied waar Kharkiv ligt.
De tweede stad van Oekraïne.
Vlakbij de grens worden huizen geraakt en gaan ze in brand.
Bij de aanval komen twee mensen om en vallen vijf gewonden.
Overdag heerst de verslagenheid en worden bewoners geëvacueerd.
De regen van raketten blijkt het begin van een Russisch grondoffensief in het noorden.
De Russische grondtroepen trekken vandaag de grens over en veroveren een klein stuk grondgebied.
De opening van het nieuwe front volgt op een droneaanval...
op een Russische olieraffinaderij afgelopen nacht.
Opnieuw slagen saboteurs erin om diep in Rusland toe te slaan.
Ook aan het oostelijk front wordt onophoudelijk slag geleverd.
En wordt het geluid van de lente doorlopend doorbroken door dat van de oorlog.
Een camerateam volgde de strijd van deze Oekraïense artilleriebrigade de afgelopen dagen van nabij.
Er is een doorlopend gebrek aan wapens en munitie.
Er komt goed nieuws uit Washington vandaag.
Er is overeenstemming bereikt over de nieuwe wapenleveranties ter waarde van $ 400.000.000.
Ook kwam er steun uit Canada.
Verslaggever Gert-Jan Dennekamp in Kyiv.
Hoe verontrustend is dit voor Oekraïne?
Het gaat om een gebied dat al een keer is veroverd door Rusland.
En waar opnieuw strijd wordt geleverd nu.
Voor de inwoners van de regio is dat een enorm trauma...
dat ze herbeleven omdat ze bevrijd zijn in 2022...
en nu de troepen weer zien komen.
Dat is uniek.
Het is een gebied dat wel beschoten werd maar waar Rusland niet meer aanwezig was met tanks.
Nu wel.
Het is onduidelijk hoe de situatie nu precies is.
Het laatste luchtalarm in deze regio
ging in om 9.03 uur vanochtend en is tot op dit moment van kracht.
Wij zien op Telegram nog steeds berichten over inslagen in de stad Charkiv...
maar ook in de regio.
Hoeveel gebied Rusland nu heeft veroverd is onduidelijk.
Oekraïne zegt dat zij hebben teruggeslagen.
Maar Oekraïense media zeggen dat toch een aantal dorpen nu door Rusland bezet wordt gehouden.
Is ook de stad Charkiv in gevaar?
Oekraïense generaals zeggen dat dat op dit moment niet aan de orde is.
De stad wordt hevig beschoten de afgelopen periode al.
Steeds zwaardere bommen worden op de stad afgegooid.
Maar een verovering zien ze niet gewend.
Maar een verovering zien ze niet gebeuren.
Een expert zei me dat Rusland niet de nodige troepen heeft om de tweede stad van Oekraïne te veroveren.
De Russische president Poetin heeft zijn leger opdracht gegeven om een bufferzone in deze regio te creëren...
in Charkiv maar ook in de noordelijke regio's...
omdat Oekraïne vanuit die regio's aanvallen uitvoert op Rusland.
Misschien is dit een eerste test om te kijken of ze een bufferzone kunnen realiseren in deze regio.
Veel discussies over wapens voor Oekraïne de laatste tijd, vooral in Amerika.
Die zijn nu onderweg. Komen die nog op tijd?
Dat is zeer de vraag.
Oekraïense generaals hebben in de media wel aangegeven dat deze twee maanden, mei en juni, kritiek zijn voor Oekraïne.
Oekraïne kampt met die wapenproblemen munitieprobleem.
Het lijkt erop dat Rusland nu probeert te gebruiken dit moment om meer terrein te veroveren...
het front wezenlijk te veranderen.
Dat lukt op sommige plekken.
Oekraïne wacht op materieel en de wapens.
Het is de vraag of die op tijd komen.
Oekraïne verwachten dat ze de aanvallen kunnen weerstaan maar ik denk dat het front zal veranderen in de komende twee maanden.
Bedankt.
Straks: Influencers die pro-Palestijnse berichten sturen, verdenken Instagram van censuur.
Wij deden onderzoek. Dat ziet u zo, maar eerst nieuws uit Amsterdam.
De Studentenraad van de UvA eist het aftreden van het bestuur van de universiteit.
De raad noemt als reden het politiegeweld dat is ingezet om protesten te onderdrukken.
Afgelopen week zijn bij demonstraties 22 mensen aangehouden.
Acht blijven er nog vastzitten.
Free free Palestine! Free free Palestine!
Bij het stadhuis pro-Palestina-demonstranten.
Binnen een spoeddebat over de rellen van afgelopen week, met burgemeester Halsema.
Die trof een kritische raad tegenover zich.
Waarom zijn er geen waterkanonnen ingezet?
Had de inzet van waterkanonnen politiegeweld kunnen voorkomen?
Met bulldozers het kamp binnendringen is zo'n beetje het meest gevaarlijke wat je kan doen in zo'n situatie.
Waarom werd er met stokken geslagen op studenten die op de grond zaten?
En ook op tenten, terwijl onduidelijk was of daar mensen in zaten.
Er werd zwaar vuurwerk naar de politie gegooid.
Dat kwam tussen de politie terecht. Dat maakt het onveilig.
Ik ben ervan overtuigd dat het noodzakelijk was en onvermijdelijk..
en ik sta voor de operatie die daar is uitgevoerd.
Volgens de burgemeester wordt onderzoek gedaan naar het optreden van de politie bij de protesten.
Het UWV is getroffen door een datalek.
Zij melden dat iemand afgelopen zaterdag 150.000 cv's heeft ingezien en mogelijk gedownload.
Het gaat om de website werk.nl.
Dat is een website waar werkzoekenden hun cv op kunnen plaatsen.
In cv's staan veel persoonlijke gegevens.
Criminelen kunnen die bijvoorbeeld gebruiken voor phishing.
Er is in zulke grote aantallen naar cv's gekeken en ook mogelijk gedownload dat wij er in dit geval van uitgaan dat er onrechtmatig gebruik gaat worden gemaakt van deze gegevens.
Het UWV gaat aangifte doen en neemt contact op met de mensen van wie de gegevens zijn gelekt.
Ruim 100.000 mensen zijn inmiddels Rafah ontvlucht en naar andere delen van de Gazastrook getrokken.
Aan de rand van de stad zou hevig worden gevochten tussen het Israëlische leger en Hamas.
En veel mensen in de stad wachten niet tot de gevechten dichterbij zullen komen.
In Rafah zitten nog steeds ruim een miljoen mensen, voor het merendeel vluchtelingen.
En voor hen wordt de situatie met de dag nijpender.
Ook omdat het Israëlisch leger begin deze week de grensovergang tussen Rafah en Egypte veroverde en afsloot.
Daardoor dreigen voedsel en brandstof in het zuiden van Gaza op te raken.
Ook het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties luidt de noodklok.
Als er geen nieuwe hulp wordt toegelaten zegt de VN dit weekend geen eten meer te hebben voor het zuiden van Gaza.
De oorlog tussen Israël en Hamas, die woedt in het Midden-Oosten maar klinkt ook door op onze universiteiten en op sociale media, zoals Instagram en Facebook.
Daar wemelt het van de berichten over de oorlog maar hoe die bedrijven bepalen wat wij zien op onze tijdlijn, daar is kritiek op.
Influencers die berichten sturen over Gaza, verdenken Meta, het moederbedrijf van Instagram van shadowbanning, een vorm van censuur.
Daar zijn wij onderzoek naar gaan doen.
Bij mij collega Roel van Niekerk.
Hij heeft het onderzoek gedaan.
Roel, eerst even, wat is shadowbanning?
Daar bestaat helaas niet een mooi Nederlands woord voor.
Maar dat betekent dat social media bedrijven dingen die je plaatst minder zichtbaar maken of verwijderen...
zonder dat je dat als gebruiker doorhebt of dat je daar een bericht over krijgt.
Dat speelt online al langer, ook bij andere platforms ook uit de conservatieve hoek.
Maar sinds de oorlog tussen Israël en Hamas is dat iets waar vooral mensen die veel over Gaza posten veel over klagen.
Wat heb je onderzocht?
Wij hebben tientallen van die mensen gesproken.
En wij hebben gesproken met de toezichtsraad van Meta.
Ook wel het hooggerechtshof van Meta.
Zij zeggen dat shadowbannen bestaat.
En dat terwijl Meta dat al jaren ontkent.
Laten we kijken naar jullie zoektocht.
Beauty-ondernemer Delia Erdogan post op Instagram over huidverzorging voor haar 175.000 volgers.
Maar sinds het begin van de oorlog tussen Hamas en Israël deelt Delia ook posts over Gaza.
En ze merkt dat die berichten minder bekeken worden.
Hier een story van mijn kindje die rustig met ons aan het ontbijten is.
En dan zie je dat de views eigenlijk normaal, 41.000 zijn.
Meestal tussen de 41.000 en 45.000 views genereer ik.
En dan gaan we bijvoorbeeld even naar 16 waar ik dus toevallig iets over Gaza deel, inzameling.
En dan gaan we naar de views kijken. En dan zitten we gewoon op 28.000.
Wat nog geen EEN dag verschil is.
Dat kan heel veel verschillende redenen hebben.
Dat kan ook zijn omdat die content gewoon minder populair is.
Zegt Natali Helberger, hoogleraar recht en digitale technologie.
Hij slaat niet goed aan bij kijkers.
Maar Delia denkt dat er iets anders aan de hand is.
En ze staat niet alleen.
Nieuwsuur sprak met tientallen Nederlandse instagrammers die zeggen: Mijn berichten over Gaza worden minder bekeken dan normaal.
Of: Mijn account wordt verwijderd, zonder dat Instagram mij uitlegt waarom.
Ik ben zeker niet de enige die hier last van heeft.
We hebben veel gesprekken met collega's in hetzelfde werkveld als het gaat om influencer, marketing.
De theorieën die wij bespreken is eigenlijk EEN woord: shadowbanning.
We denken gewoon dat we geshadowband worden.
Delia krijgt dus de indruk dat ze te maken heeft met shadowbannen.
Dat betekent dat platforms bijvoorbeeld berichten verwijderen of minder zichtbaar maken voor anderen, zonder de plaatser van dat bericht op de hoogte te stellen.
Maar Meta ontkent al jaren dat dit shadowbannen überhaupt bestaat.
Maar de toezichtsraad van Meta denkt daar anders over.
Nighat Dad werkt voor de toezichtsraad van Meta.
Ook wel 'het hooggerechtshof van Meta' genoemd.
De raad geeft advies en mag moderatiebesluiten terugdraaien.
De raad erkent het bestaat van shadowbannen.
Het is natuurlijk bizar dat dan de ene na de andere story binnen diezelfde 24 uur de helft minder views heeft.
Ja, vertel mij hoe dat kan.
En dat is een van de grote zorgen van shadowbans.
Je ziet alleen dat opeens die zichtbaarheid van jouw account of jouw post omlaaggaat en je weet niet waarom.
We weten gewoon ook niet genoeg over die beslissing achter die algoritmes.
Toen dat shadowbanning aan het begin van de oorlog al ter sprake kwam zei Instagram: Sorry, was een foutje.
Ik vind het niet geloofwaardig, dus Ook omdat het geen incidentele berichten zijn.
Maar omdat het zo moeilijk te bewijzen is staat het woord van de gebruiker tegenover het platform.
Maar de klachten van gebruikers gaan niet alleen over dat shadowbannen.
Er is meer aan de hand, zeggen zij.
Aan 'prijs de Heer' werd dus automatisch 'Palestijnse terroristen vechten voor hun vrijheid' toegevoegd.
Dat was een foutje van de automatische vertaling zegt Instagram, dat daarna excuses aanbood.
Maar het staat niet op zichzelf.
Palestijnse journalisten, zoals hier op de bezette Westelijke Jordaanoever hebben hier al jaren last van.
We zochten een van hen op in Nablus.
Jalaa Abuarab is hoofdredacteur van Dooz, een lokaal nieuwsmedium.
En natuurlijk over de oorlog.
Maar dat soort nieuws post Dooz al tijden niet meer op Instagram uit angst voor de moderatie van Meta.
Dus houdt ze het op Instagram bij cultuurnieuwtjes en evenementen.
Oorlogsnieuws probeert ze nu nog wel op Facebook te delen.
Ook van Meta natuurlijk. Maar dat kan alleen met stevige zelfcensuur.
En ook het woord Hamas moet Dooz vermijden.
Dat staat op Meta's lijst van gevaarlijke organisaties.
Die is bedoeld om te voorkomen dat mensen terrorisme verheerlijken.
En dat dwingt journalisten als Jalaa tot omwegen.
We vroegen Meta meermaals om een reactie, maar die kregen we niet.
Gebrek aan transparantie, gebrek aan inzichten in hoeverre die algoritmes ook politiek gekleurd zijn.
En dit soort, ja, gebrek aan vertrouwen is heel schadelijk voor een gezond democratisch debat.
Niet alleen influencers maar ook journalistiek heeft dat gevolgen.
Meta ontkent en de toezichthouder zegt dat het wel gebeurt.
Wat weten we nu?
Het lijkt er dus wel op dat het bestaat, shadowbanning.
Dat zeggen zij mensen hebben er last van.
Voor veel mensen zijn Facebook en Instagram belangrijke bronnen van nieuws.
Het maakt uit wat we daar zien.
Het blijft alleen ondoorzichtig waarom we zien wat er nu.
En jullie hebben dat zelf ook getest?
Ja. Wij hebben twee Instagram accounts gemaakt.
Op eentje alleen maar onschuldige foto's gepost.
Met bloemetjes en landschappen.
En op de andere oorlogsfoto's.
Bijvoorbeeld van soldaten of tanks.
Maar wel foto's die binnen de richtlijnen vallen van Meta.
Die zouden moeten mogen.
Dat hebben we ruim drie weken gedaan.
Daarna bleek kort samen gevat dat de onschuldige foto's...
veel zichtbaarder waren dan de oorlogsfoto's.
Dus daar gebeurt iets.
Die bedrijven worden aangespoord om verantwoordelijkheid te nemen.
Door de politiek.
Kan het niet zo zijn dat berichten over oorlog minder worden gepromoot uit angst voor het verheerlijken van geweld of terrorisme?
Ja, zeker.
Daar zit een enorm dilemma voor techbedrijven.
En ook een enorme uitdaging.
Om de schaal neer te zetten:
de afgelopen maanden nam Instagram meer dan 100.000 moderatiebesluiten per dag.
Een enorme uitdaging.
Veel van die besluiten gaan geautomatiseerd.
Bij deze test kan het zo zijn dat er bij de algoritmes iets zit ingebakken dat er foto's worden herkend als oorlogsfoto's...
en daarom minder zichtbaar worden gemaakt.
Maar waarom is onduidelijk.
Misschien om commerciële redenen of om het gezellig te houden...
of omdat adverteerders dat willen.
Deskundigen zeggen ook dat ze het niet weten.
De toezichthouder zegt dus dat het gebeurt maar kunnen ze ook iets doen?
Die toezichthouder kan alleen hele specifieke gevallen behandelen.
En mag dan wel dwingen om een moderatiebesluit terug te draaien.
Maar die heeft geen totaal inzicht in hoe het werkt.
Wie dan wel?
Daar komen we uit bij de Europese Unie.
Sinds kort is er een nieuwe wet, de DSA die dwingt de grote techbedrijven tot meer transparantie.
Het probleem is er lopen ook een aantal onderzoeken..
Ook naar TikTok.
Vorige week is er nieuw onderzoek gestart naar Meta.
De commissie zegt:
we willen dat dit soort grote techbedrijven meer transparantie geven over hoe de algoritmes werken.
Dat is belangrijk.
Er staan flinke boetes op als je dat niet doet.
In potentie 6% van de jaarlijkse omzet.
Bij Meta gaat dat dan om miljarden.
Jij noemde al TikTok.
Dit hebben jullie uitgezocht, hoe dat gaat met Instagram.
Morgen meer over jullie onderzoek, maar dan met de focus op TikTok?
Klopt. Ook op TikTok speelt er van alles over de oorlog.
Het bedrijf zou pro Palestijns zijn en te weinig doen tegen antisemitisme.
Wij hebben die beschuldigingen ook voorgelegd aan de woordvoerder van TikTok in Nederland.
Dank je wel.
De video kan je nu al kijken op onze website, of op NPO START.
En morgen ook hier op tv, over TikTok.
Duizenden leerplichtige kinderen gaan tijdelijk niet naar school.
Sommigen zijn ziekgemeld, anderen hebben een vrijstelling gekregen bijvoorbeeld vanwege de levensovertuiging van hun ouders.
De aantallen kinderen die zo buiten het zicht raken stijgt verontrustend hard.
En de aantallen lijken niet compleet, want niet alle kinderen die thuiszitten worden door leerplichtambtenaren geregistreerd...
zoals kinderen waar geen passend onderwijs voor te vinden is.
Straks praat ik met de voorzitter van de Vereniging van leerplichtambtenaren maar eerst de praktijk.
Jullie hebben heel veel geleerd over het hoe-woord.
Dus: hoe ziet iemand eruit?
Door het lerarentekort en de groeiende stroom vluchtelingen moesten veel internationale schakelklassen vorig jaar met wachtlijsten werken.
Duizenden kinderen konden daardoor geen plek vinden.
Ik vind het hartstikke zielig.
De leerlingen die wij hebben willen zo vreselijk graag.
Die zijn zo gedreven. Die willen zo graag werken aan hun toekomst.
En die willen integreren.
Het zijn onder andere deze kinderen die deel uitmaken van het toegenomen aantal schooluitvallers dat vandaag naar buiten is gekomen.
De lamp. Deze.
Volgens het ministerie van Onderwijs zijn vorig jaar ruim 17.000 kinderen
een deel van het jaar niet op school verschenen.
Een jaar eerder waren dat er nog ruim 13.000.
Onder de 17.000 kinderen die vorig jaar niet stonden ingeschreven waren veel kinderen die in een azc zaten of de oorlog in Oekraïne zijn ontvlucht.
Daar bovenop komen zo'n 10.000 kinderen die een vrijstelling hebben van de leerplicht.
Die vrijstelling kun je krijgen vanwege ernstige lichamelijke ziekte
psychische klachten of vanwege de levensovertuiging van de ouders.
Maar niet alle schooluitvallers vallen onder die cijfers.
Zoals de kinderen van Paulien, die alle drie uitzonderlijk hoogbegaafd zijn.
Dan gaan we hier naar het water, dat vind ik ook prima, bij de sloot.
Bij de oudste, die nu 15 is, kwam dat al vroeg tot uiting.
Ik geloof dat het in groep 4 was.
Toen was hij heel erg geïnteresseerd in quantumfysica.
En daar was hij zo in verdiept.
Maar dat krijg je op de middelbare school en niet op de basisschool.
En in plaats van te zeggen van 'goh wat interessant en laten we kijken hoe we je tegemoet kunnen komen' werd er vooral gehamerd op:
'Maak jij nou maar vijf bladzijdes klokkijken.
Want dat moet je eerst afhebben voordat je naar de plusklas mag.'
Ook twee andere kinderen van Paulien kunnen niet goed aarden op school en vallen uit.
Alle drie mijn kinderen hebben een bepaalde hulpvraag gehad nadat het trauma was gecreëerd door niet passend onderwijs.
Van angststoornissen, paniekaanvallen tot suicide-gedachten.
Dan is het heel belangrijk dat er eerst aandacht is om te zijn en dat kwijt te raken voordat je weer in ontwikkeling kan komen.
In principe moet schoolverzuim worden gemeld bij een leerplichtambtenaar.
Maar er is ook een categorie die niet hoeft te worden gemeld.
Het gaat bijvoorbeeld om kinderen waar geen passend onderwijs voor te vinden is.
Maar om hoeveel kinderen het precies gaat, is onduidelijk.
Er is geen zicht op deze groep.
Je zou toch zeggen, in een land als Nederland is er toch wel ergens een plek waar zij ook terecht moeten kunnen?
Ik denk dat het huidige systeem niet passend is.
Niet alleen voor mijn kinderen, maar voor heel veel kinderen.
En vandaar dat die stempeltjes Mijns inziens doen die er niet volledig toe.
Het is echt het totaalplaatje waar het misgaat.
We hebben 32 kinderen in een klas.
Ik ben zelf ook docente en met 32 kinderen voor de klas kun je nooit aandacht hebben voor de essentie van ieder kind.
En daar zit denk ik het grootste pijnpunt.
Als jij niet gezien wordt in de kern in wie jij bent en wat jij nodig hebt, wat is dan passend onderwijs?
Corien van Starkenburg voorzitter van de Vereniging voor Leerplichtambtenaren, welkom.
Klopt.
Het zijn allemaal verschillende groepen maar in totaliteit kunnen we zeggen dat er weer meer kinderen thuiszitten...
die eigenlijk op school zouden moeten zitten.
Dat is heel zorgelijk.
Ja.
Kinderen hebben recht op onderwijs in ontwikkeling.
Dat wordt niet verzilverd.
En er zijn veel ouders en kinderen die 's ochtends niet zorgeloos naar school te lopen maar die thuiszitten.
En ook pubers.
Daar maken wij ons absoluut zorgen over.
Het stijgt elk jaar weer.
We weten niet of deze zorgelijke cijfers of dat als we allemaal is.
Of dat alles is.
Er zijn verzuimers.
Kinderen die niet zijn ingeschreven en die geen onderwijs volgen.
Maar er is ook een groep kinderen die wel eens ingeschreven op een school maar die niet gaan, zonder geldige reden.
Dat zijn er 3800.
In Nederland tellen we alleen de kinderen die zonder geldige reden niet naar school gaan.
Ongeoorloofd verzuim is dat.
Maar er is ook een hele grote groep kinderen die bijvoorbeeld ziek gemeld zijn op school.
Dat kan een legitieme reden zijn.
Die gaan ook niet naar school.
Die tellen we niet.
Dat is verkeerd.
We weten niet precies hoeveel kinderen tot die groep wonen.
We weten niet precies hoeveel kinderen tot die groep behoren.
Wel ongeveer?
Ja. Mijn organisatie heeft er recent onderzoek naar gedaan.
En met gemeenten gesproken.
Het aantal kinderen is acht keer zo groot dan die ruim 3000 die thuiszitten met een ongeldige reden.
Dus heel veel kinderen.
Wij zijn erg geschrokken.
Dat betekent dat het systeem de cijfers die we eerder noemden...
dat is wat de minister naar buiten brengt.
Dit blijkt ook aan de gang te zijn.
Ouders melden hun kinderen ziek.
Daar is geen zicht meer op?
Net zag je treffend wat een voorbeeld kan zijn.
Dat zijn ook kinderen die last hebben van mentale problematiek.
Dat is erg toegenomen sinds corona.
De wachtlijsten zijn lang.
Je wacht op hulp en dan zit je thuis.
Dat is niet verwijtbaar.
Het is een legitieme reden om thuis te zitten.
Weten niet hoe groot de groep is.
Mentale problemen.
Hoogbegaafde kinderen die niet kunnen functioneren waar geen passend onderwijs voor is.
Maanden thuiszitten?
Langer dan drie maanden, ja.
Uw organisatie heeft allemaal leerplichtambtenaren.
Stuurt daar een leerplichtambtenaar op af?
Ze worden niet gemeld.
De leerplichtambtenaar krijgt geen melding.
Alleen als een leerling verwijtbaar ongeoorloofd thuiszit.
We kunnen daar niks mee.
Er is een leerplicht in Nederland.
Hebben we die dan nog wel?
Wij zeggen ook we moeten als maatschappij kijken naar de leerplichtwet.
Die stamt uit 1901.
Hij is later nog aangepast.
Maar als je kijkt naar de groep kinderen die er is en de problematiek en de ouders nu...
die anders kijken naar onderwijs dan 50 jaar geleden.
De wet voldoet niet meer.
Er zijn ook vrijstellingen in de wet opgenomen.
Als je psychisch of lichamelijk beperkt bent hoef je niet naar school.
Misschien krijgt een vrijstelling omdat je hoogbegaafd bent.
Dat is gek.
Daar is de vrijstelling in origine niet voor bedoeld.
Er zijn heel veel zaken binnen de leerplichtwet waar we mee aan de slag moeten...
om het beter te maken voor onze jongeren.
Die mensen die nu hun kinderen ziek melden om wat voor reden dan ook daar moet u zicht op krijgen.
Ja. Hoe eerder je verzuim gemeld krijgt des te minder complexe problematiek krijg je.
Sommige jongeren raken in het criminele circuit.
En dan zie je dat er al bij de kleuter sprake was van frequent verzuim.
Je wil er eerder bij zijn.
Op dit moment wordt er geformeerd.
Een nieuw kabinet in de maak.
Als u een boodschap mag meegeven?
Kijkt kritisch naar de leerplichtwet.
Blijf er niet pleisters opplakken.
Ga er goed over praten.
Misschien moeten we wel naar leerrecht.
Nu valt het bij ouders.
We moeten kijken naar het systeem.
Wat moeten we aanpassen zodat alle kinderen wel naar school toe kunnen?
Hartelijk dank.
Nieuws uit Malmo?
Nee, nog niet.
FC Groningen keert na een jaar afwezigheid terug in de Eredivisie.
Op de allerlaatste speeldag in de Eerste Divisie moesten de Groningers thuis winnen van Roda JC om direct te promoveren en dat lukte. Het werd 2-0.
Meer hierover in het Late Journaal.
En uiteraard ook een update uit Zweden.
Het weer.
Vannacht helder in het zuiden, bewolking en mist in het noorden.
Weinig wind en 8 tot 10 graden.
Morgen vroeg in het noorden bewolkt of mistig.
Daarna overal zonnig met stapelwolken bij 19 tot 23 graden.
Op de Waddeneilanden is het wat frisser.
Meer nieuws in het Late NOS Journaal, met sport rond 23.25 uur op NPO 1.
Wij zijn er morgen weer. 21.30 uur, NPO 2.
Fijne avond.
- Addeddate
- 2024-05-11 01:13:36
- Collection_added
- television
- Data_errors
- 0
- Identifier
- nieuwsuur-2024-05-10
- Scanner
- Internet Archive Python library 3.5.0
- Source
- Digitenne
comment
Reviews
There are no reviews yet. Be the first one to
write a review.